مبانی نظری کودهای شیمیایی
مضرات مصرف کودهای شیمیایی
مصرف بی رویه کودهای شیمیایی باعث کاهش کیفیت محصولات کشاورزی و افزایش بیماری های سرطانی در کشور شده است . مصرف این کودها در اراضی کشاورزی سبب افزایش غلظت نیترات در آبهای زیرزمینی و شرب می شود که این موضوع به رغم مفیدبودن برای رشد گیاهان سلامت انسان ها را به خطر می اندازد . کودهای شیمایی در واقع نوعی نمک هستند که اگر در هر سال به مقدار زیاد وارد خاک شوند سبب تخریب ساختار خاک خواهند شد ، این تخریب در مناطق خشک بسیار سریع تر صورت می گیرد و علاوه بر آن آلودگی های زیست محیطی و خطرات بهداشتی و زیانباری متوجه انسان ها می شود . ( رضایی و همکاران ، 1388 ).
در دهه های گذشته به دلیل عدم شناخت و آگاهی کشاورزان ایرانی از کودهای شیمیایی مصرف این نوع کود بسیار کم بود اما در سال های اخیر مصرف آن بنا به دلایل متعدد با افراط و تفریط مواجه شد تا حدی که کشاورزان ایرانی در بسیاری از جوامع بین المللی مقام اول آلودگی آب های شرب را به خود اختصاص دادند . مصرف کودهای شیمایی باید با نظر کارشناسان کشاورزی صورت گیرد زیرا خاک های زراعی تنها در مدت زمانی کوتاه به دلیل فقر مواد خوراکی برای افزایش محصولات نیازمند این نوع کود هستند ( برمکی و همکاران ، 1389 ).
كشور ما سالانه بيش از 2 . 5 ميليون تن اوره جهت تامين نياز ازت گياهان در صنايع كشاورزي استفاده مي شود استفاده از كود اوره سبب كاهش راندمان خاك و آلودگي شديد آن ، تشكيل نمكها و كمپلكسهاي ديگر در خاك ( شوره بستن ) و تجمع اوره در بافت گياهان ( عامل سرطانهاي دستگاه گوارش در انسان ) مي گردد . ( رضایی و همکاران ، 1388 ).
همانطور كه ذكر شد مصرف كود اوره در كشور سالانه 2 . 5 ميليون تن است كه از اين مقدار 900 هزار تن در كشور توليد و بقيه از خارج وارد مي شود . اینن مسئله ، هزينه هاي بسيار بالايي حدود 650 ميليون دلار را بدنبال دارد . براي جلوگيري از مضرات فراوان استفاده از كود اوره ، بهترين راه حل ، استفاده از كود اوره با پوشش گوگردي است . بيش از 90 % از زمينهاي كشاورزي ايران آهكي با PH بالا بوده و اين مسئله باعث كاهش راندمان جذب عناصر ريز مغذي كه از اهميت بالايي در رشد و نمو گياهان برخوردارند ميگردد ، استفاده از كود اوره با پوشش گوگردي با درصد پوشش هاي متفاوت ( سرعت انحلالهاي متفاوت ) به تنهايي و يا بصورت مخلوط با اوره جهت تامين بموقع ازت مورد نياز گياه از كاربرد اوره مناسب تر است ( خلج و همکاران ، 1388 ).
اين مسئله اگر بصورت دقيق ، بررسي و بر اساس نوع كشت و نيازهاي آن در طي دوره رشد ، شرايط آب و هوايي منطقه و آناليز دقيق خاك اعمال گردد ، باعث افزايش چشمگير راندمان محصولات كشاورزي ، بهبود كيفي خصوصيات خاك ، جلوگيري از آلودگي منابع آب و كاهش
